Je hoort het overal om je heen, we leven te gestrest. Mensen vallen met bosjes om in een burn-out en onze agenda’s staan overvol. Ben je bezig met afvallen dan zul je vast wel gemerkt hebben dat afvallen en stress niet goed samen gaan. In deze blog leg ik je uit hoe dat komt en wat je eraan kunt doen.
In het kort: wat is stress?
Stress is eigenlijk een ander woord voor spanning. Een bepaalde mate van stress is dan ook gezond voor ons lichaam om optimaal te kunnen presteren. Stress zorgt ervoor dat we in actie komen. Zo kan stress nuttig zijn bij een sollicitatiegesprek, een sportwedstrijd of een eerste date. Stress zorgt er op deze momenten voor dat je extra alert bent.
Door de hormonen adrenaline, noradrenaline en cortisol kan je lichaam snel reageren en je in een staat van extra alertheid te brengen. Dit gaat gepaard met een aantal lichamelijke veranderingen zoals een verhoogde hartslag, versnelde ademhaling en een verhoogde bloedtoevoer naar je spieren. Wanneer het spannende moment voorbij is zakt ook de spanning in je lichaam en kan je lichaam in rust herstellen.
Is de stress echter langdurig of komt dit vaak voor dan heeft je lichaam onvoldoende tijd om te herstellen. Het hormoon cortisol blijft op dat moment hoog waardoor je lichaam in opperste staat van paraatheid blijft. Deze vorm van stress is ongezond voor je lichaam omdat het constant op het uiterste vermogen presteert en geen rust krijgt.
Cortisol, het stresshormoon, in werking
Cortisol is een hormoon dat wordt geproduceerd door de bijnieren. In situaties van stress komt dit hormoon vrij om energie (suiker) uit de cellen zo snel mogelijk vrij te maken zodat je lichaam direct kan presteren. Maar wanneer er geen fysieke actie volgt omdat de stress geen actie zoals rennen of vechten vereist, blijft de energie over en kan nergens heen. Deze energie wordt vervolgens opgeslagen in de vorm van vet.
Daarnaast zorgt cortisol er voor dat je meer trek krijgt in calorierijk voeding, verhoogd het de kans op insulineresistentie en kan het de vetverbranding verstoren.
Wanneer heb je te veel stress?
Iedereen ervaart stress anders en het is soms lastig te peilen wanneer je echt last hebt van stress. Om erachter te komen of dat je te veel stress hebt kun je onderstaande vragenlijst met veel voorkomende klachten doornemen:
Hoe vaak heb je in de afgelopen vier weken last gehad van: je zenuwachtig, angstig of prikkelbaar voelen of veel zorgen maken over verschillende dingen?
□ Helemaal niet □ Verschillende dagen □ Meer dan de helft van de dagen
Hoe vaak heb je in de afgelopen vier weken last gehad van: je rusteloos voelen waardoor je moeilijk kan stilzitten?
□ Helemaal niet □ Verschillende dagen □ Meer dan de helft van de dagen
Hoe vaak heb je in de afgelopen vier weken last gehad van: heel gemakkelijk moe worden?
□ Helemaal niet □ Verschillende dagen □ Meer dan de helft van de dagen
Hoe vaak heb je de afgelopen vier weken last gehad van: gespannen, gevoelige of pijnlijke spieren?
□ Helemaal niet □ Verschillende dagen □ Meer dan de helft van de dagen
Hoe vaak heb je in de afgelopen vier weken last gehad van: moeilijk inslapen of doorslapen?
□ Helemaal niet □ Verschillende dagen □ Meer dan de helft van de dagen
Hoe vaak heb je in de afgelopen vier weken last gehad: problemen om je te concentreren, bijvoorbeeld een boek te lezen of tv te kijken?
□ Helemaal niet □ Verschillende dagen □ Meer dan de helft van de dagen
Hoe vaak heb je in de afgelopen vier weken last gehad van: je gemakkelijk geërgerd of geprikkeld voelen?
□ Helemaal niet □ Verschillende dagen □ Meer dan de helft van de dagen
Als je enig probleem op deze vragenlijst hebt aangekruist, hoe moeilijk maakten deze problemen het dan voor je om je werk of taken in en om het huis te doen, of om met andere mensen om te gaan?
□ Helemaal niet moeilijk □ Enigszins moeilijk □ Erg moeilijk □ Extreem moeilijk
Wanneer je vooral het laatste vakje hebt aangekruist kun je wel stellen dat je te veel stress ervaart. Hierdoor kan het afvallen dan ook moeizaam gaan.
Wat kun je doen tegen stress?
Hoe kun je er nu voor zorgen dat je niet aankomt door stress? Logischerwijs zorgen voor minder stress. Hoewel dat makkelijker gezegd is dan gedaan is het uiterst noodzakelijk om je lichaam te laten herstellen. Pas als je lichaam weer in rust is en je hormonen in balans zijn gaat het afvallen weer beter.
– Ga na waardoor je stress ervaart en kijk of je hier wat in kunt schrappen. Denk aan een overvolle agenda, verjaardagen waar je eigenlijk niet op zit te wachten of lange dagen op het werk.
– Leg de lat niet te hoog voor jezelf en stel je verwachtingen iets naar beneden bij. Wil jij altijd het allerbeste en verwacht je van jezelf ook dat je dit waar moet maken? Hiermee leg je enorm veel druk op jezelf en veroorzaak je stress. Ga na of je realistische doelen stelt voor jezelf. Wat zou je een vriend(in) adviseren is hierbij een goede vraag om eens aan jezelf te stellen.
– Doe dingen waar je blij en ontspannen van wordt.
– Neem rust zodat je lichaam kan herstellen.
Ervaar je al langere tijd stress en lukt het je niet dit aan te pakken, zoek hierbij dan hulp. Er zijn goede psychologen of coaches die je kunnen helpen.
